De deponeringsdeadline voor zorgverleners komt er weer aan! Dat is een belangrijke deadline: met de data uit de deponering kunnen onder andere zorginkopers, toezichthouders en cliëntenraden inzicht krijgen in de (financiële) bedrijfsvoering van zorgaanbieders. In theorie biedt dit ook transparantie met betrekking tot de besteding van overheidsgeld.
In de praktijk werkt het echter vaak anders. Sommige aanbieders deponeren bijvoorbeeld later of helemaal niet, verstrekken alleen informatie over het contracterende concern en niet over de gerelateerde partijen, of de gerapporteerde cijfers komen niet overeen met wat er daadwerkelijk is gerealiseerd.
Daarnaast zijn de regels rondom de verplichte jaarverantwoording niet altijd voor iedereen duidelijk en is het moeilijk te beoordelen welke aanbieders wel en welke niet verplicht zijn om jaarverantwoording te publiceren. Wat kun je als inkoopregio doen als een aanbieder niet deponeert? In deze blog gaan we dieper in op het openbaren van de jaarverantwoording en wat wij de laatste jaren terug zien in het deponeringsgedrag van zorgaanbieders.
De deponeringsplicht van Wmo-aanbieders
Als je als zorgaanbieder zorg levert binnen de financieringsvorm Wlz, Zvw, Jeugdwet en/of Forensische zorg, ben je verplicht een jaarverantwoording te openbaren. Dit betekent dat zorgaanbieders die uitsluitend zorg leveren vanuit de Wmo niet verplicht zijn om te deponeren. Dit zorgt er in sommige gevallen voor dat het toezicht op de Wmo slechts beperkt kan worden uitgevoerd.
Minister van Ooijen schreef recentelijk een voortgangsbrief waarin hij verbetermaatregelen aankondigt rondom het toezicht op de Wmo. Mogelijk biedt een versterking van het toezicht ook hoop op een verplichte openbaarmaking van de jaarverantwoording in deze tak van sport.
Wat als een deponerings-plichtige zorgaanbieder niet deponeert?
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) is verantwoordelijk voor het toezicht op de openbaarmaking van de jaarverantwoording door de zorgaanbieders. Bij niet-tijdige openbaarmaking kan de NZa maatregelen opleggen zoals een aanwijzing, last onder dwangsom of boete, en kan het OM worden ingeschakeld voor strafrechtelijk optreden. Als de jaarverantwoording niet tijdig wordt gedeponeerd en de onderneming failliet gaat, kunnen bestuurders en toezichthouders zelfs persoonlijk aansprakelijk worden gesteld.
Als een aanbieder verplicht is om een jaarverantwoording te deponeren, maar dit niet doet, kan dit tevens worden gezien als een signaal van onrechtmatigheid. Het niet openbaren van de jaarverantwoording zorgt er namelijk voor dat de financiële situatie van de aanbieder niet inzichtelijk wordt. Bovendien duidt het op mogelijk financieel mismanagement.
Bevindingen A-INSIGHTS over het deponeringsgedrag
Rond de deadline van 1 juni wordt er een piek verwacht in het aantal deponeringen. Opvallend was dat het aantal deponeringen gedurende 2020 en 2021 zagen dat meer verspreid waren over het jaar als gevolg van de uitgestelde deadline (vanwege de coronacrisis). In 2022 zagen we echter dat de meerderheid van de zorgaanbieders vóór de deadline deponeerde, wat aangeeft dat de trend zich wat heeft genormaliseerd naar voor de crisis. De verwachting is dat we in 2023 hetzelfde zullen zien.
Zodra de nieuwste data beschikbaar is, wordt dit verwerkt in de Aanbiedermonitor. Wij verwachten dat wij voor 1 juli meer dan 70% van de data inzichtelijk hebben gemaakt in ons portal!
Wat kan je als gemeente of regio zelf doen als een aanbieder niet deponeert?
Hoewel het van groot belang is om te voorkomen dat jaarverantwoording van gecontracteerde zorgaanbieders ontbreekt, kan de gemeente of inkoopregio hierin slechts beperkte stappen nemen. De gemeente of regio kan navraag doen bij de aanbieder om alsnog te deponeren of de documenten aan te leveren.
Het is echter de verantwoordelijkheid van de NZa om actie te ondernemen wanneer een aanbieder het nalaat tijdig haar verantwoording openbaar te maken. Gemeentes kunnen daarnaast in hun inkoopvoorwaarden afspraken opnemen met betrekking tot het aanleveren van de financiële documentatie.
Aanbiedermonitor update!
We hebben recentelijk enkele aanpassingen doorgevoerd in de portal! Zo hebben we in de groep van aanbieders die niet deponeren onderscheid gemaakt tussen partijen die normaliter wel moeten deponeren en partijen die dat niet hoeven te doen. Aanbieders met een '-' zijn niet verplicht een jaarverantwoording af te geven, terwijl aanbieders met een '?' dat wel zouden moeten doen. Hierdoor krijg je als inkoopregio nog beter inzicht in het zorglandschap!
Laten we het gesprek voortzetten.
Heb je vragen over dit onderwerp of ben je benieuwd hoe het zit met de jaarverantwoording van aanbieders in jouw zorglandschap? Neem dan contact met ons op.
Meer inhoudelijk informatie over de regels omtrent jaarverantwoording van zorgaanbieders? We verwijzen u graag door naar de website van de CIBG, NZa, en de Staatscourant.