Personeelstekorten, bezuinigingen en kostenstijgingen leggen druk op Jeugdzorgaanbieders. Vorige week werden de eerste 2022 cijfers openbaar gemaakt. Van de 25 grootste Jeugdzorgaanbieders, die gezamenlijk al bijna 30% van het begrote Jeugdzorgbudget representeren, sloten 12 aanbieders het jaar af met een verlies. A-INSIGHTS verwacht een soortgelijke ontwikkeling in de rest van het Jeugdzorglandschap.
In deze blog schetsen we een eerste beeld van de impact van het oplopende personeelstekort binnen de Jeugdzorg en blijken de aangekondigde bezuinigingen in tijden van inflatie nog uitdagender dan gedacht werd. Op basis van de gepubliceerde jaarcijfers over 2022 van deze aanbieders kan nu al worden gesteld dat de indexeringen niet voldoende zijn geweest om de inflatie te compenseren.
Zes grote Jeugdzorgaanbieders hebben nog niet gedeponeerd. In de selectie van de grootste 25 Jeugdzorgaanbieders valt direct op dat er zijn aanbieders zijn waarvan nog geen 2022-data beschikbaar is. Deze aanbieders zijn (van groot naar klein in 2021): Youz, Intermetzo Zorg, iHub Zorg, Jeugdhulp Friesland, Triade en Xonar. Vorig jaar was al duidelijk dat tenminste twee van deze zes aanbieders op dat moment een continuïteitsrisico lieten zien. Houd deze aanbieders dus in de gaten.
Jeugdzorg niet klaar voor geplande bezuinigingen
In 2022 stijgen de totale Jeugdzorgopbrengsten van deze 25 aanbieders met 3,8% naar € 1,78 miljard. De toename van de opbrengsten wordt met name veroorzaakt door indexering van tarieven en betere contractafspraken. De toegenomen Jeugdzorguitgaven staan lijnrecht tegenover de geplande bezuinigingen en de kosten per behandelde client zijn ook gestegen. Hieruit blijkt dat de Jeugdzorg alleen maar duurder is geworden, in plaats van effectiever.
De geplande bezuinigingen worden daarmee een nog grotere uitdaging. Bijna de helft van de grote aanbieders kon in 2022 niet kostendekkend opereren, waar dit in 2021 nog een kwart was. Voornamelijk de personeelskosten zijn flink gestegen, zowel voor eigen personeel (+4,6%), maar met name voor de door arbeidskrapte vereiste inhuur van extern personeel (+27,1%). Tegen de verwachting in, zijn de energiekosten niet opvallend gestegen.
Personeelstekort belangrijkste drijver voor toegenomen verliezen
De gemiddelde winstgevendheid onder de 25 grootste Jeugdzorgaanbieders neemt af van 1,6% naar 0,7% van de opbrengsten in 2022. Slechts 6 van de 25 aanbieders wist hun winsten toe te laten nemen in 2022, waarvan de helft in 2021 verlieslatend was, waardoor verbetering dan ook noodzakelijk was.
De verschuiving van personeel in loondienst versus ingehuurd personeel in het afgelopen jaar blijkt een dure aangelegenheid voor de zorgaanbieders. Het is daarmee een van de belangrijkste redenen dat de winsten afnemen in 2022. De grootste kostenpost voor zorgaanbieders is namelijk het personeel: ruim 75% van de opbrengsten wordt aan personeeluitgegeven. Voldoende geschoold personeel is essentieel om kwalitatief goede zorg te leveren, maar het aantrekken van nieuw personeel blijkt een grote uitdaging. Niet alleen wisselen medewerkers regelmatig van baan, het is ook nogeens erg aantrekkelijk voor zorgmedewerkers om als ZZP’er aan de slag te gaan en zich in te laten huren.
Let op: kans op fictief verlies bij Jeugdzorgaanbieders. Van de 25 grootste Jeugdzorgaanbieders zijn er ten minste twee die onderdeel zijn van een investeringsmaatschappij. Een van deze spelers draait verlies in 2022, maar dit verlies is niet operationeel. Het wordt veroorzaakt door hoge bedragen in de afschrijvingen en rente. Het verlies is hier fictief te noemen, omdat het niet te maken heeft met de kosten voor uitvoering van de zorg.
Daarnaast vergemakkelijkt de huidige arbeidsmarkt deze opgave niet. De zorgaanbieders hebben te maken met een fikse toename van het personeelsverzuim. In 2021 was het gemiddelde verzuim bij deze aanbieders een relatief forse 7,3%. In 2022 ligt dit percentage nog hoger en komt deze uit op 8,1%. Waar we eerder nog de Covid-pandemie als verklaring gebruikten voor de hoge verzuimcijfers, is dat in 2022 anders. Het verzuim van 2022 laat zien dat de problematiek in de Jeugdzorg sterk verslechtert en suggereert dat er een hoge werkdruk heerst.
Blik op de toekomst
Het zorglandschap verandert drastisch. De zorgen om Covid-effecten maken plaats voor zorgen over toekomstbestendig ondernemen in de zorg. Om het personeelstekort het hoofd te bieden moeten vergaande maatregelen worden genomen. De geplande bezuinigingen vragen om een slimme, efficiënte en effectieve aanpak. Verder praten over hoe jouw gemeente hieraan kan bijdragen? Neem contact op met onze collega’s van A-INSIGHTS.
Welke Jeugdzorgaanbieders zijn meegenomen in de analyse?
Hieronder staat een overzicht van de meegenomen Jeugdzorgaanbieders en hun winstgevendheid in 2021 en 2022.
- Leger des Heils W&G : 1,0% (2021) / 1,3% (2022)
- William schrikker JB-JR : 1,3% (2021) / -1,4% (2022)
- Parlan : 1,8% (2021) / -1,9% (2022)
- Amarant : 1,9% (2021) / 1,4% (2022)
- Timon : 2,5% (2021) / 0,7% (2022)
- Enver : -0,8% (2021) / -3,5% (2022)
- Yulius : 4,6% (2021) / 1,5% (2022)
- Combinatie Elker-Poortje : -3,1% (2021) / 0,2% (2022)
- Mutsaersstichting : 0,5% (2021) / -7,0% (2022)
- Pluryn : 2,1% (2021) / -1,4% (2022)
- Partners voor Jeugd : 1,8% (2021) / -1,0% (2022)
- Ambiq : 1,0% (2021) / 0,3% (2022)
- Entrea Lindenhout : 0,6% (2021) / -0,7% (2022)
- Jeugdformaat : -1,2% (2021) / -0,1% (2022)
- Karakter : 0,9% (2021) / 0,7% (2022)
- Pactum Jeugd- en Opvoedhulp : 0,4% (2021) / -4,5% (2022)
- Parnassia : 1,6% (2021) / 3,0% (2022)
- Stichting Koraal : 2,8% (2021) / 1,7% (2022)
- Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond : -0,6% (2021) / -2,2% (2022)
- Accare : 2,4% (2021) / 2,1% (2022)
- Jeugdbescherming Regio Amsterdam : 1,3% (2021) / -0,1% (2022)
- 's Heeren Loo : 2,7% (2021) / 0,8% (2022)
- De Driestroom : -0,4% (2021) / 0,3% (2022)
- Levvel : 0,9% (2021) / 1,5% (2022)
- Mentaal Beter Cure : -2,3% (2021) / -2,6% (2022)
%201.svg)
